آنچه آذرنجات درمورد واکسن های کرونا میگوید:

واکسن‌ها سالیانه جان هزاران نفر را نجات می دهد. تولیدات واکسن ایمن و مؤثر کرونا گامی بزرگ و پیشرفت رو به جلو در تلاش‌های جهانی ما برای پایان دادن به همه‌گیری و برگشت به انجام کارهای روزمره و لذت‌بخش با کسانیست که دوستشان داریم.

ما جدیدترین اطلاعات تخصصی خود را جمع‌آوری کردیم تا به بسیاری از سؤالات درمورد واکسن‌های کرونا پاسخ بدهیم. 

عملکرد واکسن های کرونا چگونه است؟

واکسن‌ها با تقلید به یک عامل عفونی – ویروس و باکتری یا دیگر میکروارگانیسم‌های عامل بیماری – عملکرده و با این کار به سیستم ایمنی بدنمان «یاد می‌دهند» که چگونه به طور سریع و مؤثر به این عامل ها واکنش نشان بدهند.

واکسن‌ها بطور معمول نوع ضعیف‌شده از یک عامل عفونی را ارائه می‌دهند که به سیستم ایمنی ما اجازه می‌دهند تا آن را در حافظه‌اش ضبط بکند. با این وجود،قبل از اینکه ویروس ما را بیمار بکند، سیستم ایمنی بدن ما می‌تواند سریع آن را شناسایی کرده و مقابله بکنند. تعدادی از واکسن‌های کرونا را به این صورت طراحی کرده اند.

دیگر واکسن‌های کرونا با روش‌های چدیدتر ساخته اند و با نام واکسن‌های پیام‌آور آر‌ان‌ای (RNA) یا ام‌آر‌ان‌ای (mRNA)‌ شناخته میشوند.. این نوع واکسن‌ها به جای معرفی عامل (ماده‌ای که موجبه  تولید بآنتی‌بادی در بدن میشود)،ژنتیک لازم را به بدن ارائه می‌دهد تا سیستم ایمنی بدنمان بتواند آنتی‌ژن را خودش تولید بکند. تکنولوژی این واکسن‌ها برای چندین دهه مورد مطالعه شناسایی قرار گرفته شده اند . واکسن‌های ام‌اران‌ای حاوی هیچ ویروس زنده‌ای نبوده و تداخلی با دی‌ان‌ای در بدن انسان‌ها نخواهد داشت.

آیا واکسن‌های کرونا ایمن میباشند؟

بله،‌ حتی واکسن‌هایی که سریع تولید شده نیز باید تحت آزمایش‌های بالینی دقیقی قرار بگیرند تا ثابت بشود که استانداردهای مورد توافق در سطح بین‌المللی برای حفظ ایمنی و اثرگذاری را رعایت می‌کنند. یک واکسن زمانی که مطابق این استانداردها قرار بگیرد می‌تواند اجازه سازمان جهانی بهداشت و سازمان‌های ناظر ملی را دریافت بکند.

بهترین واکسن کرونا برایمان کدام میباشد؟

تمام واکسن‌های تأیید شده سازمان جهانی بهداشت نشان میدهند که در محافظت از شما در برابر بیماری شدید ناشی از کرونا بسیار اثرگذار میباشند. بهترین واکسن برای شما واکسنی میباشد که سریع‌تر به دست شما برسند!

چه کسانی باید سریعتر واکسینه بشوند؟

 ظرفیت تولید در سال ۲۰۲۱ برای تأمین احتیاج جهانی کافی نمیباشد، همه قادر نخواهند بود که در یک زمان واکسن را دریافت بکنند، بنابراین کشورها باید گروه‌های دارای اولویت را مشخص کنند. سازمان بهداشت جهانی توصیه کرده  است که این گروه‌ها عبارتند از کادر درمان (برای محافظت از نظام بهداشت و درمان) و افرادی که در معرض خطر بیشتر مرگ ناشی از بیماری کرونا قرار گرفته اند مثل افراد میان سال و افرادی که دارای بیماریهای زمینه ای میباشند. دیگر کارکنان بخش‌های ضروری همچون معلم‌ها و مددکاران اجتماعی نیز باید در اولویت بعدی قرار بگیرند و با تأمین واکسن بیشتر گروه های دیگر واکسن دریافت کنند.

چه زمانی نباید از واکسن کرونا استفاده کرد؟

اگر هر گونه سؤال درمورد اینکه آیا باید واکسن کرونا را دریافت کنید دارید با پزشک خود مشورت بکنید. در حال حاضر، افرادی که دارای شرایط پزشکی زیر میباشند توصیه نمیشود که واکسن کرونا را دریافت کنند تا از عوارض جانبی احتمالی آن در امان بمانند:

اگر سابقه واکنش‌های آلرژیک شدید به هر کدام از محتویات تشکیل‌دهنده واکسن کرونا را داشته باشید،
اگر هم‌اکنون مبتلا به کرونا باشید و یا علائم کرونا را در بدنتان دارید. (همچنین می‌توانید پس از بهبودی کامل و تأیید پزشک واکسن را دریافت بکنید).

اگر قبلا به بیماری کرونا مبتلا شده شویم، آیا دوباره نیاز به واکسینه شدن داریم؟

بله، حتی اگر قبلا دچار بیماری کرونا شده باشید باید واکسینه بشوید.کسانی که به این بیماری دچار می‌شوند احتمالا مقداری ایمنی طبیعی را در برابر ویروس تولید می کنند، ولی هنوز نمی‌دانیم که این ایمنی تا چه زمانی تداوم خواهد داشت یا اینکه به چه میزانی محافظت از این بیماری ایجاد میکند. واکسن‌ها محافظت قابل اتکای بیشتری را ارائه می‌دهند.

آیا کودکان شیرخوار می‌توانند واکسینه شوند؟

متخصصان هم‌اکنون در حال مطالعه واکسیناسیون در مادران با نوزاد شیرخوار میباشند، اما تاکنون اطلاعات محدودی به‌دست آمده است. سازمان بهداشت جهانی توصیه می‌کند که واکسیناسیون را زمانی انجام بدهند که مادر شیر‌ده بخشی از گروه‌های دارای اولویت میباشد به عنوان مثال عضو کادر درمان باشد. تغذیه با شیر مادر می‌تواند بعد از واکسیناسیون ادامه داشته باشد و یکی از بهترین‌ روش‌ها برای حفاظت از کودک در مقابل این بیماری و کمک برای سالم ماندن آنها میباشد.

آیا در هنگام بارداری می‌توانم واکسن کرونا دریافت کنیم؟

اگرچه خطر کلی بیماری شدید ناشی از ویروس کرونا پایین میباشد، اما بارداری شما را نسبت به افرادی که باردار نباشند بیشتر در معرض ریسک بیماری شدید قرار می‌دهند.

تحقیقات برای فهم بهتر ایمنی و اثرگذاری واکسیناسیون کرونا در زنان باردار ادامه خواهد داشت، اما هیچ دلیل شناخته شده‌ای که مزیت بیشتری نسبت به فواید واکسیناسیون زنان باردار داشته باشد، مشاهده نشده است. به همین دلیل،‌ زنان بارداری که در معرض خطر بالاتر بیماری کرونا باشند (مانند کادر درمان) یا آنهایی که سلامتی‌شان دچار مسائلی است که می‌تواند منجر به خطر بیماری شدیدتر باشند، می‌توانند در مشورت با پزشک‌ خود واکسینه بشوند.  

انواع واکسن کرونا:

کووبرکت
 این واکسن ساخت کشور ایران است. از ویروس غیرفعال ساخته شده میباشد و باید میان دو نوبت تزریق 28 روز فاصله داشته باشد و افراد بالای 18 سال می‌توانند تزریق کنند.

سینوفارم
ساخت کشور چین میباشد و از ویروس غیرفعال ساخته شده میباشد و باید میان دو نوبت تزریق 28 روز فاصله باشد و  افراد بالای ۱۸ سال نیز می‌توانند تزریق کنند و اثربخشی این واکسن حدوداً 79 درصد میباشد.

آسترازنکا
ساخت کشور کره جنوبی است و از ویروس غیرفعال ساخته شده میباشد و باید میان دو نوبت تزریق 12 هفته فاصله داشته باشد و  افراد بالای 18سال می‌توانند تزریق کنند و اثربخشی این واکسن حدوداً 63 درصد میباشد.
تا به امروز نظریه اساسی و دقیق بر اینکه کدام نوع واکسن تأثیر بیشتریدر بدن را دارد ارائه نشده و طبق سخنان و گزارش‌هایی که از سوی پزشکان و وزارت بهداشت اعلام شده است واکسن‌های کنونی روی ویروس دلتا کارایی دارند، البته برای اینکه بدنتان بتواند در برابر این نوع مقاومت بکند باید هر دو دوز تزریق بشود .

کوواسین

ساخت کشور هند میباشد و از ویروس غیرفعال ساخته شده است و باید میان دو نوبت تزریق هشت هفته میباشد و افراد بالای 18 سال میتوانند این واکسن را تزریق کنند و اثر بخشی این واکسن حدود 93.4 درصد میباشد.این واکسن در دو کشور ایران و هند مورد تأیید قرار گرفته و  گفته شده توانایی تولید آنتی بادی علیه کووید_19 را نشان میدهد. 

 فایزر

این واکسن جهت جلگیری از بیماری کووید-۱۹ میباشد. واکسن فایزر توسط شرکت آلمانی بیوان‌تک توسعه شده است . این واکسن همچنین با همکاری و مشارکت شرکت بیوان‌تک و شرکت چینی داروسازی فوسان، با نام واکسن کووید-۱۹ فوسان–بیوان‌تک نیز تولید شده میباشد .

واکسن  فایزر ببه حالت دو دوز با فاصله سه هفته و به شکل تزریق عضلانی تجویز میشود.

مجوز استفاده از این واکسن برای افراد بالای ۱۲ سال در برخی از کشورها صادر میشود. در برخی کشورهای دیگر، مجوز تزریق، تنها برای افراد بالای ۱۶ سال صادر کرده اند.

اثربخشی واکسن فایزر در پیشگیری از کرونا هفت روز پس از تزریق دز دوم معادل ۹۵ درصد گفته شده‌است.  این واکسن، دربردارنده ماده مؤثر توزینامران میباشد. شرکت فایزر پیش‌بینی میکند که در سال ۲۰۲۱، سه میلیارد دوز از این واکسن را تولید بکند.

اسپوتنیک

اسپوتنیک روسی یکی دیگر از واکسن های کووید ۱۹ میباشد . شرکت سازنده این واکسن اثربخشی و کارای واکسن روسی اسپوتنیک را 91.4 درصد اعلام کرده است. این واکسن باعث میشود بدن آنتی بادی هایی علیه ویروس کرونا بسازد و عارضه جدی نیز نخواهد داشت. 

این واکسن به دو دوز و دوز دوم واکسن 21 روز پس از دوز اول تزریق میشود . اواکسن اسپوتنیک همانند تمامی واکسن ها میتواند عوارضی همچون درد در محل تزریق، تب، لرز، خستگی یا سردرد جزئی میباشد

مدرنا

واکسن کووید-۱۹ مدرنا، واکسنی برای کووید-۱۹ میباشد که توسط موسسه ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی سازمان تحقیقات و توسعه پیشرفته زیست پزشکی (BARDA) و شرکت مدرنا ساخته شده میباشد . این واکسن با دو دوز نیم میلی‌لیتری به‌صورت تزریق عضلانی با فاصلهٔ ۲۹ روز به بدن تجویز میکنند .

واکسن مدرنا  یک پروتئین سنبله‌ای مشابه یکی از پروتئین‌های ویروس کووید-۱۹ میباشد. این ترکیب در کپسولی از نانوذرات از جنس لیپید گنجانده شده‌  و به همراه واکسن کووید-۱۹ فایزر، یکی از دو واکسن RNA تولید شده علیه کووید-۱۹ در سال ۲۰۲۰ میباشند.

این واکسن توسط نهادهای پزشکی در ۵۴ کشور از جمله کانادا، بریتانیا، ایالات متحده، کره جنوبی، تایلند، سنگاپور، فیلیپین و کشورهای منطقه اقتصادی اروپا مورد تأیید میباشد . این واکسن در برخی از این کشورها برای تزریق در افراد بالای ۱۲ سال و در برخی برای افراد بالای ۱۸ سال تأیید میشود .  تأثیر این واکسن پس از دو هفته از تزریق اول آغاز شده و تأثیر پایانی آن پس از دو هفته از تزریق دوم آغاز می‌شود. میزان تأثیر این واکسن ۹۴ درصد ارزیابی میشود.  آزمایش در افراد بالای ۱۸ سال صورت گرفت و بررسی واکسن‌های مخصوص کودکان زیر ۱۱ سال  و نوجوانان ۱۲ تا ۱۷ سال در حال انجام میباشد .

واکسن جانسون اند جانسون

این واکسن در توسط کشور لیدن و هلند زیرمجموعه  شرکت بلژیکی آمریکا ساخته شده است.

واکسن جانسون‌اندجانسون با اثربخشی ۸۵ درصدی در پیشگیری از بیماری شدید یا بحرانی و اثربخشی ۶۶ درصدی در جلوگیری از بیماری علامت‌دار در ۲۸ روز پس از واکسن زدن را داشته است .

 واکسن جانسون‌اندجانسون در برابر این سویه‌های جدید کروناویروس آزمایش شده و به خوبی عمل میکند ، بلکه متخصصان هشدار می‌دهند که در مقایسه اثربخشی نسبی واکسن‌ها باید با احتیاط عمل کرد، چرا که این واکسن‌ها در شرایط مشابهی آزمایش کامل نشده‌اند .

عارضه جانبی گفته شده در کارآزمایی بالینی واکسن جانسون‌اندجانسون همان عوارض جانبی میباشد که با هر واکسن دیگری دیده می‌شود، مثال درد در محل تزریق، تب و خستگی که به طور معمول ۲۴ تا ۴۸ ساعت بیشتر طول نمی‌کشند.در مجموع تا به حال عارضه جانبی شدیدی در برابر این واکسن گفته نشده است .
واکسن جانسون‌اندجانسون در یک دوز یا تزریق میشود این واکسن  مانند سایر واکسن‌های تاییدشده برای کروناویروس بی‌خطر و بسیار موثر میباشد.

 واکسن بهارت

این واکسن برای کشور هند میباشدو واکسن بهارت به شکل مایع آماده تزریق میشود که به شکل تزریق عضالنی نیم سی سی در ناحیه دلتوئید ترجیحا دست غیر قالب  در دو نوبت به فاصله 28 روز مورد استفاده میباشد. حاوی 10 دوز میباشند واکسن کرونای بهارات در 3 فرم ویال تکدوز، 10 دوز و 20 دوز میشود که در حال حاضر ویال 10 دوز 5 سی سی در ایران وارد شده است.
موارد مانع مصرف:
حساسیت به هر یک از اجزای واکسن
خانم های باردار و دوران شیردهی
در بیماریهای حاد و یا تبدار
اشخاص زیر 18 سال

سینوواک

 واکسن کرونای شرکت سینوواک چین با نام کرونا واک پس از کارازمایی بالینی در برزیل 50/4 درصد کارایی نشان  میدهد که در این واکسن ها از ویروس و باکتری هایی استفاده میشود که زنده و بیماری زا نمی باشند . کرونا واک به طور میانگین 50 درصد اثر بخشی در بدن خواهد داشت . مثل سایر واکسن ها باید در دو نوبت و با فاصله زمانی دو هفته تزریق انجام شود. میزان کارایی آن کمتر از سایر انواع واکسن گزارش میشود و 50 درصد میباشد.

روش های مورد تأیید آذرنجات برای جلوگیری از بیماری کرونا:

↵ شستشوی مرتب دست‌ها
دستانتان را بلافاصله بعد از ورود به خانه بشویید و در محیط‌هایی که به آب دسترسی ندارید حتما ضدعفونی بکنید.

↵ زدن ماسک به صورت
↵ رعایت فاصله‌گذاری
در ارتباط با فاصله‌گذاری اجتماعی، فاصله حداقل ۱.۵ متر رعایت شود. در فضاهای سربسته پنجره‌ها را باز کرده و یا روشی برای تهویه مناسب هوا ایجاد بکنید.

↵ مصرف مواد غذایی حاوی انواع ویتامین‌ها و آنتی بیوتیک
↵ عدم حضور در اجتماعات و دورهمی‌ها