مننژیت چگونه شما را تحت تاثیر قرار می دهد؟

معمولا، مننژیت زمانی اتفاق می افتد که یک ویروس یا باکتری مغز، نخاع یا مننژها را آلوده می کند. سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با این عفونت تلاش می کند یک پاسخ التهابی ایجاد کند. در این شرایط مننژها متورم می شوند و در برابر مغز و نخاع فشار می آورند.

فشار در برابر این اندام ها می تواند علایم موقت، مانند  و سردرگمی ایجاد کند، اما می تواند جریان خون به مغز را محدود نماید و باعث آسیب درازمدت و یا حتی مرگ گردد.

 

چرا مننژیت باکتریایی بسیار وحشتناک است؟

اکثر موارد مننژیت که در ایالات متحده رخ می دهد ناشی از عفونت باکتریایی نیست. اما بسیاری از موارد، بسیار جدی – مواردی که به مرگ یا ناتوانی دائمی منجر می شوند – هستند. با توجه به گفته های مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری، بین سالهای ۲۰۰۳ و ۲۰۰۷، حدود ۵۰۰ نفر هر سال از مننژیت باکتریایی جان خود را از دست دادند. هزاران نفر دیگر خیلی بیمار شده و یا مشکلات سلامتی درازمدت را تجربه نمودند.

بسیاری از انواع باکتری ها می توانند تورم اطراف مغز و نخاع را ایجاد کنند، اما برخی از شایعترین آنها عبارتند از استرپتوکوک گروه B، استرپتوکوک پنومونی، Listeria monocytogenes، Escherichia coli و Neisseria meningitidis. این باکتری ها می توانند در طول زایمان از مادران به نوزادان منتقل شوند. بین افراد نیز این موارد از طریق سرفه، عطسه کردن، بوسیدن یا خوردن غذای آلوده انتقال می یابند.

 

سایر انواع مننژیت: ویروسی و قارچی

اکثر موارد مننژیت در واقع توسط ویروس ها، از جملهاوریون و ویروس نیل غربی ایجاد می شود. موارد مننژیت ناشی از این موارد و دیگر ویروس ها معمولا خفیف هستند و خود به خود بهبود پیدا می کنند هرچند که می توانند علایمی مثل تب، سردرد و گردن سفت را ایجاد کنند.در موارد نادر، مننژیت می تواند زمانی که نوع خاصی از قارچ وارد جریان خون می شود توسعه یابد و به ستون فقرات و مغز توسعه پیدا کند. مننژیت قارچی در ایالت متحده آمریکا رایج نیست اما افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند بیشتر در معرض خطر قرار دارند.

سایر انواع مننژیت: انگلی و غیر عفونی

انگل های خاصی می توانند باعث ایجاد شکل نادری از مننژیت به نام مننژیت eosinophilic شوند. مننژیت انگلی مسری نیست و معمولا زمانی که فرد غذای آلوده می خورد یا به طور تصادفی مدفوع آلوده حیوانی را می بلعد وارد بدن می شود. در نهایت، انواع خاصی از مننژیت ها وجود دارد که توسط عفونت ایجاد نشده اند. این نوع مننژیت ها تنها زمانی رخ می دهد که التهاب به خاطر ترومای فیزیکی ایجاد شده باشد.به این نوع مننژیت، مننژیت غیر عفونی می گویند.

 

والدین کودکان تازه به دنیا آمده چه چیزی باید بدانند؟

زمانی که کودک تازه به دنیا آمده در اولین هفته زندگی خود مننژیت می گیرد، اغلب نشانه هایی همچون تب را از خود بروز می دهد. این کودکان در مراحل ابتدایی تنها ممکن است تب داشته باشند. به همین خاطر اگر کودکی برای چند روز تب داشت حتما باید والدین او را به سراغ پزشک متخصص ببرند. زمانی که کودک در این سن مننژیت را توسعه می دهد، معمولا به خاطر باکتری است که از ناحیه تناسلی مادر در طول تولد به نوزاد منتقل شده است. کودکان کم سن و سال ممکن است عفونت ویروسی یا باکتریایی را از طریق تماس با سایر افراد آلوده به دست آورند اما این سناریو کمتر رایج است.افراد باید قبل از بغل کردن نوزاد، دستان خود را شستشو دهند. اگر فردی بیمار است، آبریزش بینی یا  دارد نباید با کودک تازه به دنیا آمده تماسی داشته باشد.

 

مننژیت در کودکان و نوجوانان:

زمانی که کودک کم سن و سال و کودکانی که در سن مدرسه قرار دارند به این بیماری مبتلا می شوند معمولا از طریق ویروس به آن دچار می گردند. کودکان در این گروه سنی تب، گردن سفت و در برخی از موارد مشکل در راه رفتن را تجربه می کنند. در نوجوانان نشانه های اولیه این بیماری تقریبا شبیه  یا آنفلونزاست. این بیماری می تواند با آبریزش بینی و گلودرد آغاز شود اما به سرعت در عرض چند ساعت به تب بالا، سفتی و سردرگمی توسعه می یابد. نگرانی در مورد مننژیت باکتریایی در این گروه سنی بالاست. به خصوص مننژیتی که Neisseria meningitides نام دارد. این نوع مننژیت می تواند آسیبی به کودک وارد کند که در برخی از موارد این اسیب قبل از تشخیص بسیار شدید است.

نوجوانان و دانشجویان نیز در معرض خطر هستند:

مننژیت باکتریایی می تواند به سرعت در میان افرادی که در محل های نزدیک به هم زندگی می کنند توسعه پیدا کند. افرادی که در خوابگاه زندگی می کنند ممکن است بیشتر در معرض خطر باشند. به همین خاطر افراد قبل از ورود به دانشگاه باید واکسینه شوند.

 

بزرگسالان نیز در معرض مننژیت هستند:

کودکان و افراد کم سن و سال ممکن است بیشتر در معرض این بیماری باشند اما افراد در هر سنی ممکن است به این بیماری مبتلا گردند. در بزرگسالان مننژیت باکتریایی می تواند به خاطر streptococcus pneumonia ایجاد شده باشد. بزرگسالانی که سن بیشتری دارند، زنان باردار و افرادی که سیستم ایمنی شان ضعیف شده است نیز بیشتر در معرض ابتلا به مننژیت از طریق لیستریا هستند.

 

مننژیت چگونه تشخیص داده می شود؟

اگر پزشک به وجود این بیماری مشکوک شود، ممکن است اشعه ایکس یا سی تی اسکن را برای بررسی نشانه های التهاب در اطراف مغز و ستون فقرات تجویز نماید. ازمایش خون نیز ممکن است برای تشخیص باکتری یا سایر میکروارگانیسم هایی که ممکن است باعث ایجاد عفونت شده باشند استفاده شود. تشخیص قطعی این بیماری نیازمند گرفتن مایع از ستون فقرات است. سطح گلوکز، پروتئین و گلبول های سفید در این مایع می تواند مقدار التهاب را مشخص کند. این موضوع به پزشک کمک می کند علت بروز مننژیت را نیز شناسایی نماید.

داروها و درمان مننژیت:

مننژیت باکتریایی با آنتی بیوتیک درمان می شود. دریافت داروی مناسب می تواند خطر مرگ را تا ۱۵ درصد کاهش دهد. افرادی که در معرض این نوع مننژیت هستند نیز می توانند با تجویز پزشک از آنتی بیوتیک استفاده کنند. برای مننژیتی که به خاطر باکتری ایجاد نشده نمی توان از آنتی بیوتیک استفاده کرد. مننژیت قارچی را می توان با داروهای ضد قارچی درمان کرد.

 

چرا واکسن مهم است؟

از انجایی که شناسایی و تشخیص این بیماری در زمان مناسب دشوار است، استفاده از واکسن بر علیه بیماری از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. والدین معمولا نمی توانند مرز درستی بین سرماخوردگی یا مشکل حاد ایجاد نمایند. به همین خاطر است که پیشگیری از بروز این بیماری بسیار مهم است. کودکان باید واکسن meningococcal conjugate را در سن ۱۱ یا ۱۲ سالگی دریافت کنند. سپس در سن ۱۶ سالگی شات بعدی را دریافت نمایند. افرادی که وارد دانشگاه می شوند می توانند شات دیگری از واکسن را دریافت کنند. استفاده از واکسن در بزرگسالان توصیه نمی شود مگر اینکه فرد به خاطر بارداری یا سیستم ایمنی ضعیف شده در معرض خطر باشد. سایر واکسن های معمولی می توانند نوزادان را در برابر سایر باکتری هایی محافظت کنند که می توانند مننژیت را نیز ایجاد نمایند. نکته مهم این است که واکسن زمانی مفید خواهد بود که در زمان مناسب و طبق زمانبندی مورد استفاده قرار گیرد.