از کارکردهای مهم خانواده، تولیدمثل، حفاظت، مراقبت و تامین امنیت و ایجاد زمینه رشد همه‌جانبه فرزندان است. مراقبت و امنیت لازم برای ادامه زندگی سالم جسمانی و روانی از وظایف مهم خانواده است. در همه‌جای جهان کودکان آسیب‌پذیرترین و ضعیف‌ترین قشر جامعه هستند که بدون مراقبت لازم، قادر به ادامه حیات نخواهند بود. بی‌دلیل نیست که سازمان ملل بخشی از کار خود را به حمایت از حقوق کودک اختصاص داده و سعی کرده توجه بشریت را به شکننده و بی‌پناه‌بودن آنها در نبود حمایت‌های خانوادگی، اجتماعی و جهانی جلب کند.

 ما همواره شاهد آسیب‌های جان‌گداز کودکان معصوم در دور و نزدیک خود بوده‌ایم، از آسیب‌های جبران‌ناپذیر در جنگ‌ها، زلزله و ویرانی‌های طبیعی که کودکان به‌راحتی می‌توانند طعمه تاجران انسان شوند تا کودکان‌کار که تا نیمی از شب با دندان‌های به‌هم خورده و تن نحیفشان، فال و دستمال و … می‌فروشند و ما از کنارشان می‌گذریم، شاید زیر لب بگوییم چه می‌توان کرد؟

 اما موضوع دیگری وجود دارد که نمی‌توان در برابر آن گفت چه می‌توانم بکنم و آن مراقبت والدین از کودکان خودشان است. یک سهل‌انگاری کوچک می‌تواند فاجعه‌بار باشد. والدین باید بدانند کودکان، دنیا را با دیدگاه ساده و صلح‌آمیز خودشان ارزیابی می‌کنند. آنان از درک دیدگاه دیگران عاجز هستند و با این ساده‌اندیشی که جهان همان‌گونه است که آنها می‌بینند وارد جهان پیرامون خود می‌شوند.

 از نظر پیاژه، تفکر کودکان از نظر کیفی با بزرگ‌ترها متفاوت است و شیوه احساس و تعبیر کودک از جهان با فرد بزرگسال فرق دارد. مفهوم خطر برای کودکان، مخصوصا قبل از ۱۱‌سالگی ملموس و قابل‌درک نیست و همان‌گونه که یک بزرگسال خطر را درک می‌کند، آن را درک نمی‌کند و فقط به شکل طوطی‌وار آن را می‌آموزد بدون اینکه علایم و معنای نزدیک‌شدن افراد مشکوک و خلافکار را بفهمد. پس والدین نمی‌توانند به این امید که به کودکان گوشزد کرده‌اند بیرون خطرناک است و نباید از جلو خانه دور شوند، آنها را با خیال آسوده برای بازی در کوچه یا خرید از سوپر‌مارکت محله، گذاشتن زباله دم در و… بفرستند.

 والدین باید به عنوان تنها نگهبان کودکان خود در خانه و بیرون از منزل وظایف سنگین خود را ایفا کنند. تابستان در راه است و کودکان فارغ از درس و مشق، شاید تنها سرگرمی‌شان بازی با بچه‌های محله باشد و این حق طبیعی آنها‌ست تا سبک‌بال و به‌دور از سایه مرگبار خفاشان و بیماران روانی و ضد ‌اجتماعی و قربانیان فقر که به طور غریزی برای بقای خود دست تعرض به سوی کودکان بی‌پناه دراز می‌کنند، رها از حصار زندگی آپارتمانی‌شان در کوچه‌ها بدوند و فریاد‌کنان، انرژی خود را با خنده و بازی تخلیه کنند اما چه می‌شود کرد که دنیای ناامن امروز ما چنین حقی به کودکان نمی‌دهد. بیایید با توجه به شرایط اجتماعی و واقع‌بینی بیشتر از کودکان خود مراقبت کنیم.

اگر شما پدر یا مادر یا سرپرست یک کودک خردسال هستید و:

• ناچارید به مدرسه، محل کار، محل ملاقات و غیره بروید
• لازم باشد به ماموریت های کاری بروید
• مایل باشید که استراحت کنید
• نیاز به کمک های اضافی دارید…

…مسئله مهم آن است که فرد قابل اعتمادی را برای مراقبت از کودک خود بیابید و جایی را پیدا کنید که در  آنجا، کودکان در محیطی امن و شاد، آموزش ببینند و رشد کنند، و یا کسی را پیدا کنید که به خانه شما بیاید و مراقبت خوبی از کودک شما بعمل آورد.

بعضی از گزینه های موجود برای مراقبت از کودکان عبارتند از:

• فرزند خود را در یک مرکز دارای مجوز مراقبت از کودکان (معمولا بنام مهد کودک) ثبت نام کنید.
•  یک پرستار کودک را استخدام کنید تا به خانه شما بیاید (معمولا به نام بچه نگهدار ) و یا در خانه شما زندگی کند (معمولا به نام پرستار بچه)
• کودک خود را به خانه یک پرستار کودک ببرید.
  
• قوم و خویش یا دوستی که مایل به انجام این کار باشد را پیدا کنید.

چگونه مهد کودک مناسبی پیدا کنید؟

لازم است تا مهد کودک را هم بر اساس نیازهای خود و هم نیازهای فرزند خود انتخاب کنید. بعضی از اموری که باید در هنگام جستجوی مهد کودک در نظر داشته باشید عبارتند از:

• در مورد نوع مراقبتی که شما و کودکتان نیاز دارید فکر کنید – چند ساعت در روز و چند روز در هفته شما به مراقبت از کودکان نیاز دارید؟ آیا نیاز به پیدا کردن مهد کودک در نزدیکی خانه، مدرسه یا محل کار خود دارید؟ آیا فرزند شما، نیازهای خاص دیگری دارد یا خیر؟
• حداقل سه مکان و یا سه نفر را بیابید که از آنها بازدید یا با آنها مصاحبه کنید – به عنوان پدر و مادر یا سرپرست کودک، این مسئولیت شماست که به بررسی، انتخاب و نظارت بر کار مراقبت از کودکانتان بپردازید. می توانید مراقبان احتمالی کودک خود را در تبلیغات روزنامه و یا اینترنتی یا روی بوردهای عمومی، و یا در صفحات زرد بیابید [نگاه کنید به منابع مرتبط]. همچنین می توانید از دوستان، همسایگان، اقوام یا همکاران خود بپرسید که آیا آنها کسی را توصیه می کنند؟
• با مراکز مراقبت از کودکان و یا مراقبین خصوصی تماس بگیرید- روی سوالات فکر کنید. بر اساس پاسخ هایی که کسب می کنید، می توانید قرار ملاقاتی را برای یافتن اطلاعات بیشتر ترتیب دهید.
• از یک مرکز مراقبت از کودکان دیدن کرده و یا با مراقب وی ملاقات کنید– تا جایی که می توانید بصورت روزانه در مورد آنچه که در مرکز مراقبت از کودکان و یا با پرستار مراقب کودک می گذرد، بیشتر کسب اطلاعات نمائید. یادداشت برداشتن، ایده خوبی است. پس از اتمام بازدیدتان، می توانید به یادداشت های خود نگاه کنید و تصمیم نهایی خود را بگیرید.
• این خدمات را تنظیم کنید– با پرستار یا مرکزی که انتخاب کرده اید تماس بگیرید و خدمات مراقبت روزانه را تنظیم و سرو سامان دهید.
• تماس خود با مهد کودک و پرستار کودکتان حفظ کنید – اگر می خواهید مرکز مراقبت از کودک یا پرستار کودک شما، در نحوه مراقبت از فرزندتان، تغییراتی را انجام دهند، وقت ملاقاتی را با آنها بگذارید و با آنها صحبت کنید. اگر آنها قادر و یا مایل به این سازگاری نیستند پرستار دیگری را پیدا کنید. اما اگر آنها مراقبت خوبی را از فرزند شما به عمل می آورند ، به آنها بگویید که از چه کارهایی که آنها انجام می دهند خوشتان می آید و در آن زمینه از آنها تقدیر کنید.

آشنا کردن کودکتان با مهد کودک

مدتی طول می کشد تا فرزند شما به شخص یا مکان جدید عادت کند. این زمان سازگاری، به سن ، خصوصیات، و مرحله رشد کودک شما بستگی دارد. اگر پرستار به خانه شما می آید، این کار ممکن است تا حدودی آسان تر باشد– شما می توانید از مراقب دعوت کنید تا قبل از اینکه کودکتان را با او تنها بگذارید، زمانی را بهمراه کل خانواده باشد.

در صورتیکه خدماتی که انتخاب می کنید در مهد کودک یا منزل پرستار باشد، بعضی اموری که می توانند به سازگار شدن کودک شما با محیط جدید کمک کنند عبارتند از:

قبل از رفتن به مهد کودک:

• در مورد محل و افراد آنجا، با فرزند خود صحبت کنید و در مورد همه چیزهای سرگرم کننده ای که او از آنها برخوردار خواهد شد با او حرف بزنید.
• بهمراه کودک خود به آن محل مراجعه کرده و اجازه دهید کودکتان با مراقبین و کودکان دیگر، در آنجا مواجه شود.

در اولین روز مهد کودک:

• در اولین روز مهد کودک، با فرزندتان به آنجا بروید. اگر نمی توانید با او بروید با فرد آشنای بزرگسالی قرار بگذارید تا با فرزندتان همراه شود.
• بگذارید کودکتان، اسباب بازی و یا پتوی خود را با خودش بیاورد. هنگامی که همه چیز دیگر برایش تازه و بیگانه است، همراه داشتن چیزهای خودمانی برای او، مایه آسودگی وی می باشد.
• هنگامی که می خواهید آنجا را ترک کنید، ولو اینکه کودکتان در حال گریه باشد با او خداحافظی کنید. گریه کردن امر طبیعی است و در اغلب موارد بمحض اینکه شما آنجا را ترک کنید قطع می شود. به فرزندتان بگویید که شما برمی گردید و بدین ترتیب او مطمئن می شود که شما بر خواهید گشت. اگر پنهانی و بدون اینکه چیزی بگویید بروید کودک شما ممکن مضطرب و ناراحت شود.
• هنگامی که با او خداحافظی کردید به رفتن خود ادامه دهید، زیرا اگر مردد شوید ممکن است او را سردرگم کنید.
• مطمئن شوید در زمانی که به کودکان گفته اید کودکتان را از آنجا می برید.
• به گرمی با کودک خود سلام و احوالپرسی کنید.در ترک محل عجله نکنید زیرا او ممکن است بخواهد آنچه که در طول روز اتفاق افتاده است را به شما نشان دهد.

بعلاوه در صورت امکان، بهتر است که سپردن کودک به مهد کودک را با حضور خود و  به تدریج آغاز کنید. به عنوان مثال، در روز اول، کودک خود را برای یک ساعت به مهد کودک ببرید و با هم آنجا را ترک کنید. طی چند روز بعد، چند ساعت بیشتر آنجا بمانید. وقتی که کودکتان آسوده خاطرتر شد، به تدریج زمان را زیاد کنید تا اینکه او یک روز کامل را بدون شما در مهد کودک بگذراند.

کمکهای مالی برای مراقبت از کودکان

کمک های مالی برای والدین و یا سرپرستان کم درآمد در نظر گرفته شده است که هزینه های برنامه های دارای مجوز مراقبت از کودکان را پوشش می دهد. عنوان این کمکها، برنامه یارانه مراقبت از کودکان می باشد. والدین و یا سرپرستان واجد شرایط می توانند در موارد زیر، این یارانه را دریافت نمایند:

• در برنامه های آموزشی (شامل آموزش زبان انگلیسی بعنوان زبان دوم) همکاری کرده و یا ثبت نام نمایند
• دارای کودکی باشند که در معرض خطر بوده و یا دارای شرایط خاص باشد.
• به فوریت های اورژانسی نیاز داشته باشند.